بر اساس یافته های اخیر گزارش شده که دارو های NSAID عوارضی جدی را در اثر مصرف بی رویه بر جای می گذارند.در این قسمت سعی شده تا پیرامون کاربرد این دارو ها و عوارض آن دست به قلم شویم. دارو های ضد التهاب غیر استروئیدی(NSAID)یا(Nonsteroidal Anti Inflammatory Drug) یکی از پرکاربرد ترین دارو ها هستند.این دارو ها باعث مهار سیکلواکیژناز می شوند و سه خاصیت مهم ضددرد و ضدتب و ضدالتهاب دارند.این گروه از دارو ها در دوز های بالا اثرات ضد التهابی دارند.NSAID ها از این رو منحصر به فرد هستند که غیر مخدر می باشند و اعتیاد ایجاد نمی کنند.ناپروکسن,آسپرین,ایبوپروفن,مفنامیک اسید,ایندومتاسین,دیکلوفناک و پیروکسیکام از دسته این دارو ها می باشند.
موارد منع مصرف یا احتیاط (contraindication)
NSAIDs به طور کلی در کسانی که سابقه ی حساسیت به این دارو ها با علایمی نظیر آنژیو ادم(ادم پوست),کهیر,آسم,ویا رینیت(التهاب بینی) داشته اند منع مصرف دارند.در زخم پپتیک فعال(peptic ulcer disease) نباید مصرف شوند ودر کسانی که سابقه ی چنین ناراحتی دارند با احتیاط تجویز شوند.در حاملگی به خصوص سه ماهه سوم تجویز نشوند.در آسم و بیماری های آلرژیک, افراد مسن,بیماری های خون ریزی دهنده,هایپرتانسیون,اختلال عملکرد کبد یا کلیه وcongestive Heart failure) CHF)(نارسایی احتقانی قلب) با احتیاط مصرف شوند.
تداخلات مهم
1)اثر هایپر پروترومبینمی(Hyper prothrombinemia) (افزایش پروترومبین خون)ناشی از انعقاد های خوراکی را افزایش داده و خطر خون ریزی را بیشتر می کند.
2)مصرف همزمان مهارکننده هایAngiotensin converting Enzyme) ACE) , سیکلوسپورین(cyclosporine) و دیورتیک ها, خطر سمیت کلیوی را بالا می برد.
در مصرف همزمان با کینولون ها(Cinolone) خطر ایجاد تشنج وجود دارد.
4)مصرف همزمان با مهار کننده های ACE و دیورتیک های نگهدارنده ی پتاسیم خطر هایپر کالمی را بالا می برد.
5)سبب افزایش سطح سرمی لیتیوم ,متوترکسات(Metothrexate) و گلیکوزید های قلبی(Cardiac Glycosides) می شوند.
6)آثار فنی توئین و دارو های ضد دیابت سولفونیل اوره ای(Sulfonylureas) را بالا می برند.
7) مصرف همزمان با کورتیکواستروئید ها و نیز الکل خطر زخم و خونریزی Gastrointestinal bleeding) GI) را بالا می برد.
8)مصرف همزمان بیش از یک NSAID خطر عوارض جانبی را افزایش می دهد.
عوارض جانبی
- شایع ترین: ناراحتی های گوارشی خفیف نظیر تهوع و استفراغ(Nausea and Vomiting), سوء هاضمه(Indigestion).
- مهم ترین: سمیت کلیوی به شکل سندروم نفروتیک(Nephrotic syndrome), هایپر کالمی, نفریت بینابینی (Interstitial Nephritis)همراه یا بدون نارسایی کلیه.در صورتی که مصرف دارو ادامه یابد به علت اختلال در دفع کلیوی ,دارو بی درنگ در بدن تجمع می یابد.
- سایر عوارض: زخم معده, خون ریزی از معده و یا سایر قسمت های بدن, سرگیجه, وزوز گوش,سر درد,بی خوابی, افسردگی,واکنش های ازدیاد حساسیتی به صورت تب,آنژِو ادم, برونکو اسپاسم و راش, سمیت کبدی,آنمی,نوتروپی(Neutropenia)(کاهش نوتروفیل ها), ترومبوسیتوپنی(Thrombocytopenia)(کاهش تعداد پلاکت ها),پان سیتوپنی(Pancytopenia)(اختلال در ساخت سلول های خونی),سندرم استیون جانسون(Steven johnson syndrome)(التهاب سیاه رنگ پوست به علت واکنش های آلرژیک به داروهایی چون سولفونامید و هیدانتوئین) و پانکراتیت.
